De nuance | Morris Kliphuis

5626661B-11DA-4863-ADC7-F58345C3763A.jpeg

Het laatste deel van dit drieluik is een onderzoek naar het kijken. 80% van wat we waarnemen komt binnen via onze ogen. De informatie die binnenkomt verwerken we snel. Maar wat gebeurt er als we dat proces vertragen?

Morris Kliphuis zegt er zelf het volgende over: “Overdag is de wereld duidelijk en overzichtelijk. In het heldere zonlicht zijn schaduwen scherp afgetekend, de grenzen tussen licht en donker, tussen een object en zijn omgeving, zo duidelijk dat we er niet bij stilstaan. De TL-buizen in onze werkomgevingen zijn bedoeld om de wereld zo concreet mogelijk te doen lijken. Het verschil tussen zien en kijken lijkt dan verwaarloosbaar - we reduceren de wereld tot wat we voor ons zien, en vergeten alles wat die waarneming kleurt en stuurt: onze andere zintuigen, het licht, de tijd van de dag, onze aandacht en geestesgesteldheid, de processen in ons lichaam.

Ambiguïteit, en de diepere vraagstukken waar die ons mee confronteert, proberen we, bewust of onbewust, uit het dagelijks leven te verbannen. We weten wel dat we de werkelijkheid versimpelen, maar we houden ons vast aan de illusie van overzicht en controle, uit gemakzucht of uit noodzaak.

In het laatste deel van ons drieluik willen we samen met het publiek die illusie van overzicht loslaten. We dompelen de zaal in schemering, die fascinerende toestand tussen zien en net-niet-zien, waarin kijken, horen en voelen dichter bij elkaar komen te liggen, en we verkennen de grens tussen licht en donker in een teder schimmenspel van klank, ruimte en beweging.

De harpisten bewegen zich, samen met danseres Miri Lee, door de ruimte en voeren een compositie uit. De visuele ervaring wordt gestuurd en gekleurd door de belichting, die een geconcentreerd spel speelt met neutraal licht van extreem lage intensiteit. Daardoor weet men niet precies wat men ziet, of denkt te zien. Ook de muziek zoekt het in de lage intensiteit, in de grijstonen tussen wel en niet spelen, tussen toon en ruis. Door middel van versterking kan het publiek de zachtste geluiden heel dichtbij horen: we horen een bijna-canon, een wiegelied van ruis, een fluisterzachte dialoog.

Muziek, beweging en licht zijn in dit concept sterk met elkaar verweven. Liesbeth Vreeburg en Idske Bakker en componist/improvisator Morris Kliphuis maken in samenwerking de muziek. In samenwerking met lichtontwerper Jur de Vries.